Chlamydia là tác nhân lây truyền qua đường tình dục phổ biến hiện nay. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời nó có thể gây ra các ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và cuộc sống thường ngày nhất là đối với sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.
Chlamydia là bệnh gì?
Chlamydia hay còn gọi là bệnh hoa liễu là một bệnh chủ yếu lây qua đường tình dục do vi khuẩn Chlamydia Trachomatis gây nên. Loại vi khuẩn này chỉ sinh sống trong tế bào sống ở người và là một trong những nguyên nhân gây nhiễm khuẩn cơ quan sinh dục và bệnh mắt.
Chlamydia truyền bệnh chủ yếu qua những con đường tình dục không an toàn như đường âm đạo, hậu môn, miệng. Bệnh có thể lây truyền từ mẹ sang con trong lúc sinh. Bất kỳ lứa tuổi, đối tượng nào có quan hệ tình dục đều có khả năng lây nhiễm bệnh. Bệnh có xu hướng ngày một gia tăng trên toàn thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính hằng năm có gần 90 triệu trường hợp nhiễm Chlamydia được phát hiện.
Nguyên nhân gây bệnh Chlamydia?
Bệnh Chlamydia do vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây nên. Đây là một loại vi khuẩn nội bào không có khả năng tổng hợp các chất có năng lượng cao (ATP và GTP). Nó khác với tất cả các loại vi khuẩn khác là có chu kỳ nhân lên khác thường. Chu kỳ kế tiếp với hai hình thái rất đặc biệt để đáp ứng cuộc sống nội và ngoại bào. Chu kỳ nhân lên của Chlamydia khoảng 48 – 72 giờ, sau thời gian này vi khuẩn sẽ phá hủy tế bào và gây tổn thương niêm mạc.
Chlamydia là một loại vi khuẩn đặc biệt ký sinh bắt buộc trong tế bào sống, hình cầu, có kích thước trung gian giữa vi khuẩn và vi rút do hệ thống gen di truyền, nên có thể xếp vào nhóm vi rút, cũng có thể xếp vào nhóm vi khuẩn. Chlamydia trachomatis có trong các dịch tiết ở âm đạo, niệu đạo, cổ tử cung. Nó được tìm thấy trong tự nhiên, chỉ sinh sống trong tế bào của con người.
Triệu chứng khi nhiễm Chlamydia
Bệnh Chlamydia thường không có triệu chứng hoặc có những triệu chứng nhẹ, không đặc hiệu, dễ bỏ sót, nên hay gây nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục khác. Trung bình mỗi năm có khoảng 7 triệu trường hợp mắc bệnh mà không biết mình đã nhiễm bệnh. Trong đó, tỷ lệ nữ viêm âm đạo do Chlamydia khoảng 25% – 50%, ở nam giới thường xuất hiện những triệu chứng sớm.
- Triệu chứng lâm sàng ở nữ giới
- Nhiễm trùng ở cổ tử cung và niệu đạo, kèm theo đó là lượng dịch tiết bất thường ở âm đạo.
- Ngứa dữ liệu bùng phát ở vùng kín, khi đi vệ sinh đau rát, đau thường diễn ra âm ỉ sau khi quan hệ tình dục.
- Chảy máu vùng nhiễm xạ khi nhiễm trùng lây lan từ cổ tử cung đến ống dẫn trứng, khí hư có màu sắc và mùi bất thường (dịch màu vàng nhạt hoặc trắng).
- Đau bụng dưới và đau lưng, đau thắt lưng tương tự như cơn đau do bệnh viêm đường tiểu.
- Tình trạng đau bụng thường kèm theo buồn nôn, sốt cao, chảy máu giữa kỳ kinh nguyệt.
- Khi ở vùng bụng trên do vi khuẩn có thể di chuyển và lan rộng lây lan sang trực tràng.
- Triệu chứng lâm sàng ở nam giới
- Đau rát ở dương vật khi đi tiểu.
- Có dịch trắng đục, mùi hôi tiết ra từ sáo dương, thường thấy vào buổi sáng.
- Rối loạn xuất tinh, dịch ít, màn hình hoặc có kèm theo máu bất thường.
- Trạng thái nóng rát và ngứa lan rộng ở đầu dương vật.
- Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể bị đau và tắt cả hai bên tinh hoàn.
Người bệnh nên đi khám ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng sau:
- Phụ nữ: Thân nhiệt tăng cao, sốt rét, đau bụng, tiết dịch âm đạo. Nếu không được can thiệp sớm có thể dẫn đến Nhiễm trùng đến cổ tử cung, tử cung và vòi trứng, tăng nguy cơ mới – vô sinh.
- Nam giới: Sốt cao kèm theo dịch mủ, kèm theo máu tiết ra từ dương vật. Tình trạng diễn ra trong thời gian dài này có thể gây ra sự tấn công đến chức năng của tinh hoàn và bìu.
Bệnh Chlamydia lây lan như thế nào?
Vi khuẩn Chlamydia có tốc độ tăng trưởng và sinh sản nhân đôi rất nhanh. Con đường lây lan trực tiếp chủ yếu qua đường tình dục không an toàn như đường âm đạo, hậu môn và khó chịu. Bạn tình càng nhiều, nguy cơ lây nhiễm càng cao. Bên cạnh đó, Chlamydia cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai.
Ngoài ra, vi khuẩn Chlamydia còn có thể lây qua con đường gián tiếp như:
- Tồn tại trong các vật dụng cá nhân như khăn lau, quần lót bẩn, khăn giấy bẩn… Nếu như sử dụng các vật dụng này lâu ở vùng kín thì người bệnh có thể bị nhiễm bệnh.
- Từ nguồn nước: con đường lây bệnh ít xảy ra hơn. Thông thường, những con đường này thường có tỷ lệ xảy ra cao hơn ở những khu vực sống ô nhiễm, điều kiện bảo vệ sinh kém.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh Chlamydia
Mọi đối tượng sinh hoạt tình dục đều có thể bị nhiễm Chlamydia. Tuy nhiên, vẫn có một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh, như:
- Những người quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su.
- Bạn tình càng nhiều, nguy cơ càng cao.
- Không sử dụng bao cao su một cách nhất quán khi không có mối quan hệ vợ chồng.
- Người mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục khác hoặc HIV/AIDS.
- Đặc biệt, những phụ nữ đang trong giai đoạn sinh sản, nếu như có sinh hoạt tình dục sớm và không chủ động bảo vệ vùng kín.
- Người có khuynh hướng quan hệ tình dục đồng tính không an toàn.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh Chlamydia
Chlamydia là bệnh có thể chữa khỏi, tuy nhiên không nên vì thế mà chủ quan khi phòng ngừa căn bệnh này. Cách phòng tránh tốt nhất là không quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn và bằng miệng. Nếu có quan hệ tình dục, cần phải triệt tiêu các chú ý sau:
- Sử dụng bao cao su đúng cách là cách phòng bệnh hiệu quả nhất.
- Không quan hệ tình dục bừa bãi, duy trì mối quan hệ vợ một thời gian dài từ hai phía.
- Chủ động bảo vệ bản thân bằng cách lựa chọn bạn là tình trạng an toàn, đồng thời hệ thống nhất với tình trạng của bạn về việc sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ.
- Không quan hệ tình dục trong thời kỳ nhiễm bệnh, thậm chí cả khi đang điều trị bệnh.
- Phải điều trị cho bạn tình để hạn chế tối đa nguy cơ bệnh tật tái phát.
- Kiểm tra và thử nghiệm định kỳ cho bản thân và bạn tình để phát hiện những bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục, đặc biệt là ở những người có lối sống phóng khoáng.
- Tất cả phụ nữ ở độ tuổi sinh hoạt tình dục dưới 25 tuổi nên đi tầm soát Chlamydia ít nhất mỗi năm một lần.
- Sàng lọc bệnh Chlamydia đối với tất cả thai phụ để hạn chế khả năng lây truyền bệnh cho trẻ em.
Bệnh do Chlamydia có thể diễn tiến “âm thầm” và phức tạp, nếu không sớm điều trị nhất thời sẽ gây ra những biến chứng “khôn lường”. Chính vì vậy, cần biết sớm các nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa bệnh hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng nguy hiểm.